نقش موقوفات در پیشرفت علمی کشور
نقش موقوفات در پیشرفت علمی کشور
رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه در نشست اندیشه‌ورزی با موضوع «نقش وقف در پیشرفت‌های علمی کشور»، گفت: برای بهره وری بهتر از موقوفات سعی کردیم سرمایه های موجود را به سمت رونق دانش بنیان ها سوق دهیم و در این زمینه هدف اصلی رونق تولید و گزاره تبدیل به احسن است تا بتوانیم بخشی از معضلات کشور را رفع کنیم.

به گزارش پایگاه خبری شباویز، نشست اندیشه‌ورزی با موضوع «نقش وقف در پیشرفت‌های علمی کشور»، با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمهدی خاموشی، رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه، حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، حجت‌الاسلام سید سعیدرضا عاملی، رئیس دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران،‌ محمدرضا مخبردزفولی، رئیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران، سردار حسین اشتری، مشاور عالی رئیس ستاد کل نیروهای مسلح در امور انتظامی و امنیتی، میرباقری، معاون سابق سیمای رئیس سازمان صدا و سیما، حجت‌الاسلام محمد حاج ابوالقاسم، مشاور رئیس جمهور در امور روحانیت و حوزه‌های علمیه، حجت‌الاسلام غلامرضا عادل، معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف و امور خیریه، حیدر ارشدی،‌ مدیرعامل بنیاد فرهنگی البرز، سهیل بیگدلی، معاون بهره وری اقتصادی موقوفات و بقاع متبرکه سازمان اوقاف در محل این سازمان برگزار شد.
حجت‌الاسلام خاموشی در این نشست با بیان اینکه برای بهره‌وری بهتر از موقوفات سعی کردیم سرمایه‌های موجود را به سمت رونق دانش‌بنیان‌ها سوق دهیم، گفت: یکی از معضلاتی که در کشور با آن مواجه هستیم مشکلاتی است که در اثر تروما برای افراد به وجود می آید و متأسفانه تأمین هزینه درمان این آسیب ها برای بسیاری از افراد امکانپذیر نیست. عده ای از پزشکان در این زمینه وقف دانش سلامت کوثر را شکل داده بودند که ما در سازمان اوقاف در جهت ارتقای این مرکز برآمدیم و در این زمینه زمینی خریداری شد و بنایی احداث شد که در حال حاضر مجهز به دستگاه‌های پیشرفته پزشکی است.
وی اظهار کرد: یکی از محصولات که در این کارخانه دانش بنیان تولید می شود،‌ پیچ جذبی برای درمان بدشکلی جمجمه کودکان است. درواقع این اقدامات در جهت تبدیل به احسن موقوفات صورت پذیرفته است. بنای ما در سازمان اوقاف بر این است که در موضوعات مختلف مورد نیاز کشور وارد شویم و هدف اصلی رونق تولید و گزاره تبدیل به احسن است تا بتوانیم بخشی از معضلات کشور را رفع کنیم.  

حجت الاسلام خاموشی با اشاره به موقوفه جایزه البرز که از جوایز ارزنده علمی به شمار می آید و توسط مرحوم حسینعلی البرز وقف شده است، عنوان کرد: در حال حاضر ۱۷ تا ۲۳ درصد هزینه های درمان از طریق وقف پوشش داده می شود. همچنین بیمارستانی به تشخیص و درمان در حوزه mRNA اختصاص یافته که نوعی درمان ژنتیکی است و آینده از آن این علم یعنی پزشکی فردمحور خواهد بود.  خوشبختانه بحث درمان به سمت دانش بنیان پیش رفته است. تشخیص این نیازها نیز توسط کمیسیونی متشکل از متخصصان حوزه علم پزشکی صورت می پذیرد و هدف رفع نیازهای کشور است.
 ارشدی، مدیرعامل بنیاد فرهنگی البرز که قدیمی ترین وقف علمی کشور است با اشاره به فرمایش رهبر معظم انقلاب اسلامی مبنی بر توسعه وقف مبتنی بر نیاز روز جامعه، به معرفی بنیاد البرز و چشم انداز این مرکز پرداخت و گفت: این موقوفه در سال ۱۳۴۲ با هدف کمک به اشاعه علم و فرهنگ تأسیس شد. در طول ۶ دهه بیش از ۶ هزار نفر از نخبگان علمی شناسایی و تشویق شدند. نیت واقف در اساسنامه کاملا جامع بیان شده و ماموریت آن حمایت از پژوهندگان علم ایرانی در داخل و خارج از کشور است.
وی اظهار کرد: مرحوم حسینعلی البرز یکی از ۵۰ کنشگر اقتصادی ۱۵۰ سال اخیر و اولین هیئت امنای دانشگاه شریف بوده است. اقدامات متعدد در دهه ۲۰ و ۳۰ انجام می دهد تا اینکه بنیاد البرز تأسیس می شود. وی همه اموالش را وقف می کند و در نهایت حتی وجودشان را هم وقف علم می کنند. ایشان مبدع وام شرافتی دانشجو و مبتکر جایزه البرز هستند. و در وصیت نامه خود نیز آورده اند که نه میراثی از پدر داشته ام و نه دارای منصب حکومتی بوده ام،‌ آنچه را از ملت بدست آوردم به طریقی به ملت بازمی‌گردادنم. ایشان در سال ۱۳۷۷ چشم از جهان فروبستند.
ارشدی عنوان کرد: محل تأمین مبلغ جوایز البرز بدون مشارکت خیری دیگر و دولت از محل رقبات موقوفه تأمین می شود. کاهش آلام بشری، ارتقای سطح زندگی افراد و پیشرفت ایران، هدف اصلی این واقف گرامی بوده است. بنیاد فرهنگی البرز هویت مستقل دارد و هیچ هزینه ای به شرکت کنندگان در جایزه تحمیل نمی کند. سالانه دو همایش برگزار می کند. سال گذشته شصت و یکمین سال جایزه البرز برگزار شد که از دانشمندان، مخترعان و حوزویان تجلیل شد و بخش دانش آموزی نیمه دوم هرسال برگزار می شود.
وی افزود: رقبات این موقوفه چندین ساختمان تجاری و اداری است. درآمد رقبات صرف تعمیر و نگهداری موقوفات، تامین جایزه البرز و ارتقای موقوفات می شود. بنیاد البرز در سال ۱۳۴۲، به سه هزار دانشجو وام داده و در دهه اخیر به ۱۶۷۰ نفر جایزه داده ایم که جزء بزرگان کشور شده اند.

مدیرعامل بنیاد البرز بیان کرد: با توجه به ویژگی منحصر بفرد این موقوفه به نظر می رسد ظرفیت مناسبی است که بتوانیم به این جایزه اعتبار مضاعف دهیم. در نظر است در قالب تفاهم نامه ای هریک از برگزیدگان جایزه البرز بتوانند از مزایای بنیاد ملی نخبگان استفاده کنند.
بیگدلی، معاون بهره وری اقتصادی موقوفات و بقاع متبرکه سازمان اوقاف با اشاره به فرمایش رهبر معظم انقلاب اسلامی مبنی بر حمایت از دانش بنیانها و ارتقای سهم وقف در این حوزه،‌ گفت: علی رغم ظرفیتی که در سازمان اوقاف برای حمایت از کسب و کارها وجود دارد، ضوابط و مقررات اوقاف اجازه سرمایه گذاری در کارهای پرخطر را نمی دهد. تدبیری که در این زمینه صورت گرفت، ایجاد صندوق سرمایه گذاری برای انجام کارهای پرریسک بود که در سال ۱۳۹۸ جهت حمایت از کسب و کار پرریسک تأسیس شد و وظیفه صندوق ارائه تسهیلات به اشخاص و مشارکت در سرمایه گذاری و تضمین تعهدات است.
وی اظهار کرد: یکی دیگر از اقدامات، ایجاد مراکز نوآوری است که تاکنون سه مرکز نوآوری ایجاد شده است. (خیابان نوفل لوشاتو تهران، شهرستان آمل و البرز) در کسب و کارهایی که ریسک پذیری کمی دارند موقوفات وارد سرمایه گذاری می شوند. مانند شرکت دانش سلامت کوثر که در حوزه ایمپلنت کار می کند و محصولاتی که در این کارخانه تولید می شود با نمونه مشابه خارجی بین ۳ تا ۵ میلیون ارزان تر تولید می شود و بدست مصرف کننده می رسد.
وی با اشاره به پروژه ماهی در قفس عنوان کرد: در حال حاضر ۶۲ کشور در این زمینه فعالیت می کنند. اهمیت غذایی، شرایط مساعد سواحل، اشتغالزایی، مرقوم به صرفه بودن، تولید بالا، اعمال مدیریت آسان، قابلیت جابجایی و تنوع گونه ای، کاهش خطرات و میزان مرگ و میر پایین و عدم وجود محدودیت منابع آبی از مزایای اجرای این پروژه است و مهمترین چالش ها در این زمینه عدم تدوین قوانین مرتبط و تکمیل نبودن زنجیره تولید است.
معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف و امور خیریه با اشاره به موضوع جلسه با عنوان «نقش وقف در پیشرفت علمی کشور» گفت: در این زمینه وقفهایی مانند دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، حوزه های علمیه و مدارس وقفی را در کنار وقف هایی در حوزه پژوهش و چاپ و نشر و … در کشور داریم. به عنوان مثال بالغ بر ۶ هزار مدرسه وقفی در کشور وجود دارد.
تشکیل شورای رسانه ای و فضای مجازی در سازمان اوقاف

حجت الاسلام عادل اظهار کرد: در جلسه گذشته چند نکته مورد بحث قرار گرفت، یکی بحث حکمرانی وقف و یا اعمال تغییرات مدیریتی در وقف و رفتن به سمت موضوعات روز بود و بحث رسانه و تقویت رسانه سازمان اوقاف نکته دیگری بود که در این جلسه مورد تاکید قرار گرفت و خوشبختانه از جلسه قبل تاکنون موارد مورد پیگیری قرار گرفته و از جمله اقداماتی که انجام شده، تشکیل شورای رسانه ای و فضای مجازی در سازمان اوقاف با رویکرد بحث تقویت حوزه رسانه بوده است که برنامه جامعی در این زمینه در حال تدوین است.
میرباقری گفت: در جلسه گذشته مقرر شد پیمایشی انجام شود تا مشخص شود در زمینه موقوفات در چه موقعیتی قرار داریم و با تعیین شاخص هایی سطح پیشرفت ها را بسنجیم.
وی اظهار کرد: در حال حاضر در سطح کشور وضعیت سرمایه اجتماعی و اعتماد مردم به حاکمیت دچار نوسان شده است. با ظرفیت هایی که در حوزه وقف وجود دارد، چنانچه پیوست رسانه ای داشته باشد می توانیم رخدادهای امید بخش را در سطح جامعه نشان دهیم و آنها را برجسته کنیم.
میرباقری عنوان کرد: موضوع این جلسه نقش وقف در پیشرفت علمی کشور است اما می شود به حوزه‌های دیگر مانند نقش وقف در عرصه اجتماعی، فرهنگی، هنری و … نیز پرداخت و بخشی از پشتیبانی هایی که سازمان اوقاف انجام می دهد به آزادسازی ظرفیت های هنگفت مردمی برای حل مسائل اجتماعی و فرهنگی کشور بیانجامد.
وی افزود: ما کشور پرمسأله ای هستیم ولی در کنار آن قدرت حل مسأله و نیروی انسانی بی نظیری داریم و در نشست امروز این قدرت حل مسأاله را در حوزه علمی و در بخش دانش بنیان ها به خوبی نشان دادید که چه اقداماتی در حال انجام است. در عرصه اجتماعی نیز این توانها و قدرتهای حل مسأله باید به خوبی شناسایی شود و اوقاف یکی از دستگاه هایی است که باید این موضوع را در دستور کار خود قرار دهد.

حجت الاسلام عاملی اظهار کرد: خوشبختانه در حوزه تبدیل به احسن موقوفات اقدامات خوبی صورت گرفته و در حوزه هایی سرمایه گذاری شده که خلأ وجود داشته و این اقدام ارزشمند است.
وی عنوان کرد: اهداف کیفی که از وصیت نامه مرحوم حسینعلی البرز، واقف بنیاد فرهنگی البرز در این نشست ذکر شد، مانند تسکین آلام بشری، اقتدار ملی و اعتلای حیثیت ایران، اهداف قوی است و هم اکنون نیز کاربرد دارد و ارزش این را دارد که اوقاف خود را با همچین نام،نمایی در سطح ملی و جهانی معرفی کند که فلسفه وجودی سازمان اوقاف این سه هدف کیفی است و البته باز هم جای کار بیشتر دارد.
وی با تاکید بر ارزش‌گذاری مجموعه موقوفات تحت اشراف سازمان اوقاف، افزود: تبدیل به احسن موقوفات اقدام ارزشمندی است که خوشبختانه در حوزه سلامت و فناوری اقدامات خوبی صورت گرفته است. البته درگیر این اقدامات شدن نباید مانع از ایفای نقش اصلی سازمان اوقاف در زمینه راهبری شود.
تعریف خاص از وقت در دانشگاه‌ها و آموزش‌وپرورش
رئیس دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران عنوان کرد: دانشگاهها موقوفات زیادی دارند که ارزش‌گذاری نکرده اند. روی وقف دانشگاه و آموزش و پرورش کارویژه خاص تعریف کنیم و مناسب است اوقاف با ۱۳ دانشگاه برتر در حوزه وقف جلسه برگزار کند. بر اساس اطلاعی که از دانشگاهها دارم سرمایه عظیمی در سطح ملی هستند که باید تبدیل به احسن شوند.
حجت‌الاسلام خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر تقویت رسانه اوقاف گفت: خیلی از محققان خدمات شما را نمی دانند. دنیا هم باید بداند اوقاف دارد خدماتی برای بشریت در حوزه دانش بنیان ارائه می دهد. در کشور دانش بنیان زیاد داریم که به مرحله تولید می رسد، اما برای صنعتی شدن با مشکل مواجه می شوند شما در تبدیل دانش بنیان به صنعت به قدرتی رسیده اید که می تواند در این زمینه پشتیبانی کند.
وی اظهار کرد: راهکار دیگر برگزاری جشنواره و نمایشگاه است. شما به یک نوع فناوری نرم مدیریت در اوقاف رسیده اید و باید به نظریه کاربردی درآید و به دانش آشکار تبدیل شود. در این زمینه نیاز به روایتگری وجود دارد. دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز در خدمت شماست.

حجت‌الاسلام حاج‌ابوالقاسم، مشاور رئیس جمهور در امور روحانیت و حوزه های علمیه، برپایی نمایشگاه را در معرفی اقدامات انجام شده در سازمان اوقاف بسیار موثر دانست و گفت: بخشی از موقوفات که به حوزه پزشکی و بهداشت و درمان اختصاص داده شده است باید مشخص شود آیا سرمایه گذاری از محل سود موقوفات است و یا خیریه ای به این موضوع اختصاص دارد؟
مشاور عالی رئیس ستاد کل نیروهای مسلح در امور انتظامی و امنیتی با بیان اینکه متاسفانه جامعه از اقداماتی که از سوی سازمان اوقاف و امور خیریه صورت گرفته اطلاعی ندارد، اظهار کرد: باید نظرات مردم و نخبگان را در این زمینه بگیرید. به موضوع وقف در صدا و سیما به مناسبت دهه وقف پرداخته می شود، اما کافی نیست و مردم از این اقدامات بی خبر هستند. همچنین باید درباره وقف و اینکه چقدر در اجتماع تاثیر دارد اطلاع رسانی شود تا فرهنگ وقف ارتقا یابد.
وی عنوان کرد: موضوع شفاف‌سازی مهم است. حتی خوب است به عنوان مثال از سوی بقاع متبرکه به صورت محلی انجام شود.
حمایت از دانش بنیان‌ها باید گسترش یابد
سردار اشتری تصریح کرد: حمایت از دانش بنیان‌ها اقدام ارزشمندی است که باید گسترش یابد. جوانان امروز ظرفیت خوبی در این زمینه دارند که نیازمند حمایت و پشتوانه هستند، هرچه در این زمینه پیش روید، بیش از آنچه هزینه می شود برداشت خواهد شد و سود آن را در حوزه وقف مشاهده خواهید کرد.
رئیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه یکی از پایه های اصلی کشور در زمینه رشد فناوری ها و دانش پایه شدن، اوقاف است، گفت: باید جریان علمی کشور را مردمی کنیم و یکی از این مسیرها وقف است که مجموعه اقداماتی در این زمینه از سوی سازمان اوقاف شروع شده و رو به پیشرفت است.
وی اظهار کرد: تا جامعه دانشمند نشود، کشور دانشی نمی شود، البته منظور این نیست که همه باید متخصص علوم شوند، درواقع آگاهی داشتن جامعه را هوشمند می کند و اوقاف می تواند کلید حل دانشی شدن جامعه باشد. البته حوزه ها و مساجد هم می توانند نقش داشته باشند اما چون جنس اوقاف مردمی است، نقش موثری در این زمینه می تواند ایفا کند.
 مخبر تصریح کرد: باید خلق ثروت مردمی شود. ما باید طراحی و ایجاد اشتغال کنیم و پشت صحنه راهبری را اوقاف انجام دهد و جریانی شود که کارآفرینی و اشتغال اتفاق بیافتد.

Visits: 4